به گزارش ایلنا، در این همایش به جز اعضای ایکوم و احمد محیط طباطبایی(ریاست این کمیسیون)، محمدرضا سعیدآبادی (دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران) و صادق خرازی (یکی از سیاستمداران و مدیران باسابقه فرهنگی دهههای اخیر)، حضور داشتند.
خرازی در بخشی از این همایش، پشت تریبون فراخوانده شد. او ضمن بیان این مطلب که خود را میهمان ناخوانده این همایش میدانم، گفت: احساس کردهام که میتوانم برداشتها و دغدغههای شخصی خود را که حاصل تجربیات و مطالعات من است، در مورد مباحث و الزامات مدیریتی در این حوزه، به دوستان انتقال دهم و این حس به من انگیزه حضور داد.
وی با اشاره به جریان تحولات جهان امروز، اظهار داشت: جهان به صورت جدی درحال تحول است و کسانی که از تجربیات سیاسی و بینالمللی برخوردارند، میدانند که عنصر فرهنگ، چه تاثیراتی بر جریان تحولات جهان داشته و خواهد داشت.
خرازی گفت: با چنین اهمیتی، یک سوال بزرگ در ذهن ما متبادر میشود که در رویکردها و عملکردهایی که سیاستگذاران و مدیران کشور ما طی سالهای اخیر در عرصههای مختلف از قبیل مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و ... از خود نشاندادهاند، تا چه حدی به مصادیق و ضروریتهای فرهنگی توجه شده؟ و آیا برآیند عملکردها در حد و اندازهی پشتوانههای غنی فرهنگی این ملت و سرزمین بوده یا خیر؟
وی تلویحا پاسخ منفی به این سوال داد و افزود: متاسفانه غفلت بزرگی در حاکمیتها و نوع نگاه به توسعه ملی در بخشهای مختلف طی یکصد سال گذشته همواره وجود داشته است که آثار این کوتاهیها را امروز، به وضوح میبینیم.
این مجموعهدار باسابقه، با اشاره به ضعفهای مدیریتهای فرهنگی در حوزهی توریسم، خاطرنشان کرد: بعداز پشت سر گذاشتن دورههای مختلف اقتصاد جهانی، ازجمله دوره اقتصاد انرژی، اقتصاد توریسم در زمانه ما به اقتصادی بزرگ تبدیل شده و آیندهی اقتصاد جهان را به خود اختصاص خواهد داد.
بر این اساس سازمان ملل متحد، نهایت انرژی و توان خود را به کارآمد کردن توریسم و میراث فرهنگی جهان معطوف کرده است.
وی ادامه داد: مطابق آمارهای ارائه شده، در سال 2010 گردش اقتصاد توریسم و میراث فرهنگی، 970 میلیارد دلار محاسبه شده و حالی که اقتصاد انرژی در این سال، 2 هزار و سیصد میلیارد دلار عنوان شده. با لحاظ کردن این رشد چشمگیر، پیشبینی شده که اقتصاد توریسم و میراث فرهنگی در سال 2020 میلادی به رقم 15 هزار میلیارد دلار برسد و این رقم چشمگیر، خود الزامات مدیریتی جهانی را در حوزهی توریسم، توجیه میکند.
این هنرمند اضافه کرد: پیرو این آمار و ارقام، مدیران فرهنگی ملتهای مختلف به صرافت تحولی ژرف با برنامهریزیهای زیرساختی در حوزهی توریسم و میراث فرهنگی افتادهاند. مضاف بر اینکه توریسم و میراث فرهنگی، به عقبه تاریخی و فرهنگی نیاز دارد و اینها المانهایی هستند که ماهیت فرهنگی کشورها را به نمایش میگذارند.
خرازی ضمن بیان این مطلب که تمدن ایران، یکی از 10 تمدن بزرگ و تاثیرگذار در تاریخ جهان به شمار میآید، گفت: آیا باوجود تاثیرات فرهنگی و نرمافزاری که تمدن ایرانی در دورههای مختلف بر تمدن جهانی گذاشته است، جایگاه امروز ایران در جهان؛ جایگاه قابل قبولی است؟
البته نمیتوان پاسخ روشنی با این سوال داد؛ تنها میشود آمارهای عجیب و غریب تولید کرد و به خورد مردم داد.
وی ادامه داد: اما طبیعتا تا زمانی که هنوز در کشور ما مشکلات عدیدهای بین مدیریت دولتی و مدیریت خصوصی وجود دارد، نمیتوان انتظار داشت که ایران در جریان تحولات روز جهان قرار گرفته و با پیشرفتهای جهانی همگام شود.
به عنوان مثال درخصوص موضوع این همایش؛ اعلام شده که تا سال 2020 قرار است 1100 موزه تازه در سراسر جهان ثبت و تاسیس شود و به جز کشورهای توسعه یافته، از منطقهی ما، کشورهایی چون عراق، کویت، ژاپن و.... سهم بسزایی از آمار پیشبینی شده دارند. درمقابل؛ آیا چنین ضرورتهایی در ایران مطرح است؟ آیا همیتی برای پیوستن به این جریان سریع جهانی در ایران وجود دارد؟
خرازی به طرح سوالات خود ادامه داد و گفت: آیا فکر سلیم و مدیریت فرهنگی اندیشمند در ایران داشتهایم؟ یا اینکه با نگاههایی جانبی و متفاوت؛ از اصل و اساس مباحث غافل شده و چوب حراج به سرمایههای فرهنگی کشور خود زدهایم؟ من احساس میکنم که هنوز هم غفلتهای بزرگ فرهنگی، در کشور ما مورد اصرار و پیگیری هستند.
وی اظهار داشت: در قرن 20 میلادی، بشریت خود را دچار خسران میدید زیرا تمام همیت خود را صرف توسعهی سیاسی و اقتصادی جوامع و ملتهای خود کرده بودند و گریز و جدایی از مقولهی فرهنگ در صحنههای جهانی مشکلات عدیدهای را دامنگیر جهان کرد.
آنچنانکه 2 جنگ بزرگ و خانمانسوز جهانی، حاصل غفلتها و فقرهای فرهنگی بود. تا جایی که بیانیهی 1988 سازمان ملل، به این مساله اذعان داشت و کمیسیونی مامور شد تا نقش توسعهی فرهنگی بر مناسبات جهانی را ارزیابی کند.
خرازی ضمن اشاره به شعار کنفرانس جهانی فرهنگ و توسعه و تاکیدی که بر فرهنگ حقیقی و پایدار داشت، اظهار داشت: متعاقبا شعار "صلح جهانی" در سال 1998 و بعداز آن شعار "گفتگوی تمدنها" در سال 2001 ازسوی ایران مطرح شد که البته خود ایران در محقق کردن این شعار، کمترین کار را در عرصههای جهانی انجام داده است.
وی ادامه داد: یکی از بزرگترین نارساییهای ما؛ غلبه تبلیغات بر هویتها بوده است، که نتیجهاش رواج سطحینگری و نگاههای شتابزده در سطوح مختلف بوده و هست. متاسفانه در ایران نیز، فاصلهی بین شهرت و شرافت مورد تشخیص و تشخص قرار نگرفت.
من به عنوان یک دوستدار فرهنگ؛ و نه مدعی فرهنگ؛ کسی که 25 سال تجربه فرهنگی در عرصهی داخلی و خارجی دارد؛ میگویم نگاه ما به فرهنگ، یک نگاه انتزاعی است و تا زمانیکه از این انتزاع خارج نشویم، امیدی برای خارج شدن از بحران و پیوستن به جریان تحول جهانی نیست.
این دیپلمات سابق اضافه کرد: تا وقتی که چشم خود را به روی حقایق عینی پیشرفت بشریت و نگاههای غالب فرهنگی ببندیم، هیچ مشکلی حل نمیشود.
مچنین به یاد داشته باشید که رستگاری تنها در روزگاری حاصل میشود که مردم به هویت خود و جامعهی خود آگاه باشند.
امیدوارم این ضروریات و الزامات، به نگاههای دولتی اضافه شود و کسانی که دغدغهی پاسداری از میراث فرهنگی را دارند، قدرت تشخیص تحولات روز جهان را کسب کنند.
در بخش دیگری از این همایش، سعید آبادی(دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو ایران) در جایگاه حاضر شد و سرفصلهای مهم برنامههای کلان یونسکو را عنوان کرد.
وی گفت: ما در این همایش، به تبع اهداف کلان یونسکو، در پی محقق کردن مباحثی چون توسعهی پایدار، عمومیکردن علم، ثبت و حفظ میراث معنوی یا هویتها و حافظهی جهانی(میراث مکتوب) درقالب این همایش هستیم.
وی ضمن اشاره به الزاماتی که میبایست در دستور کار موزهداران قرار گیرد، گفت: یکی از مهمترین نیازهای موزهداری در ایران، آموزش موزهداری در حوزههای مختلف به موزهداران است.
بر این اساس، آخرین متدهای موزهداری در حوزههای مختلف جمع آوری شده و انتشار آنها میتواند کمک شایانی را به موزهها و موزهداران ما بکند.
سعید آبادی ادامه داد: یکی دیگر از کمبودهایی که در موزههای ایران احساس میشود، در دست نبودن آیین نامهای جامع و کامل است. بنابراین اصلاح آییننامه از اقداماتیست که باید صورت بگیرد.
در این راستا از دولت نیز خواهیم خواست تا باسیاستگذاریهای جدید، خلاءهای موجود در عرصهی موزهداری را پوشش دهد.
وی گفت: از آنجایی که 35 سال از سالروز نامگذاری روز موزه در تقویم جهانی میگذرد، پیشنهاد انجام 35 طرح و فعالیت ازسوی موزههای سراسر کشور میتواند پیشنهاد خوبی در آستانه فرارسیدن این روز(28 اردیبهشت 91) باشد که ما پیگیر آن هستیم.
احمد محیططباطبایی؛ رییس ایکوم نیز در ادامه گفت: موزه در تمام جهان، یکی از شاخصههای توسعهیافتگی جوامع به شمار میآید.
آنچنانکه تعدد موزهها در یک کشور و نگاه دولتها به موزهها، معیار به حساب میآیند.
وی ادامه داد: جوامع جدید، دچار دگرگونیهای سریعی هستند که براساس و تکیه بر انقلاب رسانهای در زمانهی ما، سرعتی مضاعف پیدا کرده.
در چنین وضعیتی موزهها باید به جنبههای رسانهای توجهی خاص شود تا بتوانیم با شرایط و تحولات روز جهان همگام شویم و جایگاه خود را در جهان تثبیت کنیم.
رییس ایکوم و کارشناس میراث فرهنگی، اظهار داشت: موزه دیگر یک فضای کلاسیک به حساب نمیآید بلکه جایگاه و نقش موزه بر توسعه جهانی و جلوگیری از اشتباهات جهانی؛ نقشی قابل تامل و چشمگیر است.
همچنین در بخش عمومی کردن علم و فرهنگ نیز، موزهها نقش بسزایی را میتوانند بازی کنند.
وی درمورد برنامههای آتی کمیتهی ملی موزهداران، گفت: بجز 35 فعالیتی که به مناسبت 35 سالروز نامگذاری این روز، پیگیر آن هستیم؛ کارگاههایی با هدف ایجاد همبستگی بین اعضای موزهها و آموزش تعاریف جدید موزهداری برگزار خواهد شد.
همچنین از اعضای ایکوم میخواهیم که حداکثر تا پایان اسفندماه، همه موزههای برنامههایی را که میتوانند انجام دهند، با یک فایل تصویری و انشایی به دبیرخانه همایش تحویل دهند.
وی همچنین درباره نحوه انتخاب بهترین موزه در سال 91، گفت: ما سعی میکنیم که ماند جایزه اسکار که در آن همه اعضای سینما صاحب رای هستند، از تمام موزهداران و فعالان در این حوزه رای گیری کرده و موزه برگزیده را انتخاب کنیم.
در پایان این نشست نیز، بحث و مذاکراتی میان اعضای این کمیسیون آغاز شد و حضار مشکلات و پیشنهادهای خود را با یکدیگر در میان نهادند.